Odcinek 18: Od czego zacząć proces sukcesji? Uporządkowanie firmy w 6 krokach.
- jaki powiniene być pierwszy krok kiedy myślisz o sukcesji?
- kiedy warto skontaktować się z doradcą sukcesyjnym?
- czy prawnik i doradca podatkowy wystarczą do przeprowadzenia sukcesji?
- czy temat sukcesji jest dla Ciebie?
Transkrypcja:
Pierwszym krokiem, który możesz chcieć wykonać do zajęcia się tematem Sukcesji – albo jak to klienci mówią: żeby ogarnąć ten temat” to pójście do notariusza, prawnika czy doradcy podatkowego. Czyli pierwszy krok jest robiony w kierunku prawa.
Natomiast pierwszy krok jeżeli chcesz zwiększyć szanse na przeprowadzenie sukcesji – a więc przekazać firmę następnemu pokoleniu bądź komuś spoza rodziny – to tak naprawdę krok w tył i zastanowienie się PO CO mi sukcesja?
Firma dla właściciela to często kolejne dziecko. Projekt życia. Są gotowi zrujnować sobie zdrowie, a czasem nawet – nieświadomie – relacje rodzinne po to, żeby rozwinąć to dziecko.
I związku z tym, że włożyli ogrom pracy i energii nie chcą, żeby to co zrobili zostało zmarnowane. Poczucie straty jest tak ogromne, że jest nie do przyjęcia i nie chcą porzucić firmy. Jeżeli mieliby oddać stery w firmie to obawiają się, że inni nie zadbają o to dzieło tak jak oni.
W takim przypadku niby intencja jest dobra, ale czy trzymanie się kurczowo władzy i nie oddawanie odpowiedzialności innym osobom w firmie jest słuszne? Moim zdaniem nie. Oczywiście nie jest to łatwe – mam tego świadomość.
Dlatego w dzisiejszym odcinku opowiem o 5 krokach, które zminimalizować ryzyko, że proces jakim jest Sukcesja nie dojdzie do skutku.
Dodatkowo podzielę się pytaniami, które warto sobie zadać, żeby dowiedzieć się na czym stoisz i czy jesteś gotowy na Sukcesję.
I w tym odcinku skupię się na Sukcesji planowanej. Gotowi? No to jedziemy.
Główna część
- Krok 1: Porozmawiaj ze samym sobą.
Pójście do doradcy sukcesyjnego ZANIM porozmawiasz ze sobą spowoduje, że i tak będziesz musiał wrócić do punktu wyjścia, czyli.. rozmowy ze samym sobą 😉 doradca sukcesyjny, prawnik, notariusz nie przeprowadzi za Ciebie sukcesji.
Rozmowa z doradcą jest oczywiście ważna, bo ktoś z zewnątrz będzie w stanie inaczej spojrzeć na Twoją sytuację i z innymi emocjami oraz innym doświadczeniem.
Natomiast bez Twojej gotowość na zmianę i tak do niczego nie dojdzie. Sukcesji nie da się przeprowadzić na siłę.
W rozmowie ze sobą samym chodzi o to, żebyś uświadomił sobie po co Ci sukcesja i dlaczego chcesz wejść w ten proces.
W tym celu warto zadać sobie kilka pytań:
– Po co Ci firma? Prawdopodobnie cel posiadania firmy zmienił się na przestrzeni lat. Wcześniej mogłeś ją zakładać po to, żeby spłacić hipotekę, albo kupić Porsche, a teraz cel posiadania firmy może być całkiem inny.
Może chcesz, żeby rodzina w pewien sposób była zaangażowana w działalność firmy? Albo możesz chcesz ją sprzedać z zyskiem?
– Po co Ci sukcesja?
– Czego oczekujesz po przeprowadzaniu sukcesji? Jeżeli wszedł do firmy rok po Sukcesji to jak chciałbyś, żeby ona wtedy wyglądała?
– Jaki jest główny cel Sukcesji?
Te pytania pozwolą Ci dowiedzieć się jaki CEL ma sukcesja.
- Krok 2: Rozmowa z partnerem, czyli mężem/żoną.
Zdarza się, że przedsiębiorcy w rozmowy na temat firmy nie chcą angażować swoich drugich połówek w proces.
I zamiast sojusznika buduje się oponenta po drugiej stornie. Dlaczego? A jak Ty byś się czuł, jeżeli ktoś pominąłby Cię w tak ważnych kwestiach jak losy rodziny i firmy?
Dodatkowo nie dajesz sobie szansy na wyjście ze swojej bańki informacyjnej. Twoja żona może mieć całkiem inne spojrzenie, które może rzucić całkiem inne światło na ten temat.
Jeżeli chcesz zaangażować sukcesorów (dzieci) w przejęcie firmy to Twoja żona może znać dzieci i dostrzegać inne cechy aniżeli Ty.
I w takim wypadku jakim cudem chcesz ominąć żonę w tym równaniu? Po co w ogóle to robić? Nie wiem.
No.. chyba że jesteś po rozwodzie i nie masz kontaktu z byłą żoną to ok.
Po rozmowie ze sobą samym opowiedz o tym co masz w planach. Zapytaj o to jakie WNIOSKI nasunęły się żonie po wysłuchaniu Ciebie?
Jaki ma do tego stosunek?
Krok 2 jest trudny, bo trzeba mieć gotowość na krytykę, feedback.
- Krok 3: Rozmowa Doradcą Sukcesyjnym.
Po rozmowie ze sobą samym i żoną dopiero teraz jest dobry czas na kontakt z doradcą sukcesyjnym.
Głównie dlatego, że oznacza to, że Twoja gotowość na zajęcie się tematem jest większa i sukcesja w Twoim przypadku w ogóle ma sens.
Jeżeli zadzwoniłbyś do mnie to na spotkaniu zadałby Ci pytanie o CEL – czyli powróciłbym do Twojej rozmowy ze sobą samym i o to jak chciałbyś ten cel osiągnąć. Po to, żeby lepiej zrozumieć Twoją sytuację i to na czym stoisz.
Zapytałbym, czy aktualnie robisz coś, żeby osiągnąć swój cel? Czy np. rozmawiałeś już z sukcesorami, managerami o swoich planach?
Na tym etapie kluczowe jest spotkać się razem z innymi interesariuszami. Z osobami, które mają zaangażowane w proces sukcesji, żeby i one mogły przejść przez pewien proces myślowy.
Na spotkaniu będziesz mógł albo będziecie mogli zestawić swoją wizję z moją wiedzą jako doradcy sukcesyjnego i wybrać docelową drogę sukcesji w swojej firmie.
Dla przykładu CELEM sukcesji może być:
- Firma rodzinna (wszystko zostaje w rodzinie. Najważniejsze funkcje i kompetencje pełnią członkowie rodziny),
- Firma półrodzinna z zewnętrznym managerem (firma zostaje w rodzinie, ale jest zarządzana przez zewnętrznych managerów),
- Sprzedaż firmy (Exit). Jeżeli nie chcesz bądź nie możesz przekazać firmy rodzinie to możesz przygotować firmę tak jak do sprzedaży. Przekształcenie, uporządkowanie procesów
- Krok 4: Zabezpieczenie scenariuszu nagłych.
Natomiast zanim dojdzie do osiągnięcia celu sukcesji należy zabezpieczyć scenariusze nagłe tak jak śmierć, choroby, rozwody czy konflikty wspólników.
Głównym celem zabezpieczenia scenariuszy nagłych jest to, żeby po drodze po prostu cały proces nie trafił szlag. Żeby nagle nie okazało się, że nie było testamentu i cały majątek wspólnika trafił do dzieci z aktualnego związku i jeszcze z wcześniejszego. Bez sensu.
Więcej o zabezpieczeniu firmy na okoliczność scenariuszy nagłych opowiadałem w odcinku 2,4 i 17, do którego przesłuchania serdecznie Cię zachęcam. W tym odcinkach dowiesz się o sposobach, które będziesz mógł zrobić od ręki, które są w większości do zrobienia za darmo. A jak wiadomo – za darmo to uczciwa cena 😉
- Krok 5: Instrukcje prawno-finansowe.
Na tym etapie nie pójdziemy dalej bez konsultacji z prawnikiem i doradcą podatkowym.
Tutaj będą wymagane zmiany w umowie spółki, porozumienia między wspólnikami, testamenty czy inne instrukcje prawne. Jeżeli będzie zasadne przekształcenie firmy w inny twór prawny z powodów np. podatkowych to wydarzy się to na tym etapie.
Prawie na pewno jeżeli masz JDG to do przekształcenia w spółkę dojdzie. JDG co do zasady jest najgorszą formą prowadzenia firmy pod sukcesję i w ogóle niebezpieczną, bo odpowiadasz całym swoim majątkiem i majątkiem żony.
Dodatkowo ubezpieczenia dedykowane Sukcesji, które będą zabezpieczały sferę finansową.
Ja współpracuję z kancelarią, która specjalizuje się w sukcesji. Jest to kancelaria prawno-podatkowa. Chodzi o to, żeby proces był zaopiekowano od A-Z, i żebyś nie musiał szukać kogoś z zewnątrz.
Możesz oczywiście zaangażować swojego prawnika, które masz in hous, natomiast pytanie czy specjalizuje się on w sukcesji.
Jeżeli nie to wzrasta ryzyko, że niektóre ważne aspekty zostaną pominięte.
- Krok 6: Układanie sprzedaży, procesów.
To jest ostatni punkt.
Wyjście z firmy „jednokomórkowej” czyli firmy, w której wszystko znajduje się w Twoim telefonie komórkowym czyli: kontakty do kontrahentów, ustalenia, ważne lokalizacje, hasła/loginy, ceny, najważniejsi klienci, umowy itp.
Są firmy, które specjalizują się w rozwijaniu i porządkowaniu firm jak np. WiseGroup i podcast NSM czyli nowoczesna sprzedaż i marketing, który serdecznie Ci polecam.
Na tym etapie powinien wyłonić się przejrzysty podział obowiązków i kompetencji.
Stworzenie procesów i instrukcji, które pozwolą na wyjście z mikrozarządzania i spowodują, że firma będzie bardziej odporna na błędy.
OK, to tyle w dzisiejszym docinku. Zapraszam do wysłuchania podsumowania.
- Podsumowanie
Trochę jest tak, że 4,5 i 6 punkt jest robiony równocześnie w tak zwanym między czasie.
W zależności od potrzeby biznesowej i priorytetów rzeczy mogą układać się trochę inaczej natomiast kroki od 1 do 3 powinny odbywać się dokładnie w tej kolejności.
Jeżeli jesteś na etapie, że chciałbyś skonfrontować swoje myśli na temat sukcesji w swojej firmie to zachęcam Cię do kontaktu.
Możesz to zrobić poprzez formularz na stronię zamawiając bezpłatną konsultacje, albo po prostu napisać na social mediach.
Dzięki za wysłuchanie. Mam nadzieje, że odcinek był dla Was wartościowy. Do usłyszenia za tydzień – cześć!